De hond wurmt zich tussen mij en de medewerker van Veilig Thuis op de smalle bank. Terwijl zij de melding opent, leest ze met een zachte stem voor: “Bloedspetters op de vloer. Moeder had bloed op haar rug en handen.” Haar blik verschuift van het scherm naar de ouders tegenover ons. Met een bezorgde toon vervolgt ze: “Als ik dit zo lees, moet er een flinke ruzie zijn geweest.”
Moeder reageert haastig, met een geforceerde lach. “Er is niks aan de hand hoor,” zegt ze. Ze legt uit dat ze vader een duw heeft gegeven omdat hij dronken thuiskwam. Vader lacht en voegt luchtig toe: “Ach, ik word ouder. Ik kan niet meer tegen alcohol.”
De woorden blijven hangen. "Er is hier niks aan de hand," hoor ik vaak in mijn werk als gezinsbehandelaar. Toch prikkelt iets mijn onderbuikgevoel. De melding, de signalen—iets klopt niet. De waarheid ligt vaak verborgen achter gesloten deuren.
Als gezinsbehandelaar is het cruciaal om signalen serieus te nemen, of ze nu direct bevestigd worden of niet. Het is onze taak om kwetsbare kinderen te beschermen.
Luisteren zonder oordeel
Ik kom al een half jaar achter deze voordeur waarin ik een vertrouwensband heb opgebouwd met het gezin. Na een intern dialoog en het zoeken naar de juiste woorden kijk ik hen aan. “Ik ben hier om de situatie van alle kanten te bekijken,” zeg ik. “Laten we even loslaten of het wel of niet gebeurd is. Wat ik wil bespreken, is hoe dit alles voor Sara (10 jaar) kan zijn. Vinden jullie het goed om daar samen naar te kijken?”
Met deze benadering neem ik hun defensieve houding weg. De ouders ontspannen zichtbaar, en we creëren ruimte om stil te staan bij de beleving van hun dochter. Ik weet dat alle ouders het beste willen voor hun kind. We kunnen onveiligheid bespreken zonder de schuldvraag te stellen. Het gaat erom te begrijpen, luisteren en de juiste hulp bieden zoals pscho-educatie.
De 'Drie Huizen' methode
Bij een volgend huisbezoek plannen we om samen met Sara de drie huizen te tekenen. Deze methode biedt een speelse manier om inzichtelijk te maken wat er in het hoofd van het kind omgaat. We beginnen met het tekenen van het huis van de leuke dingen. Langzaam bouwen we bruggen naar het huis van de minder leuke dingen. Het kost tijd om Sara's vertrouwen te winnen, maar uiteindelijk pakt ze de stiften en begint te tekenen.
Ze tekent haar vader en moeder bij het huis van de minder leuke dingen, met zichzelf ertussen. Haar handen zijn op de tekening voor haar oren. “Het boeit me niet dat ze ruzie hebben,” zegt ze resoluut. “Als dat gebeurt, luister ik naar muziek met mijn koptelefoon. Dat leidt me af.”
Als ik haar vraag naar haar droomhuis, begint ze vol enthousiasme te schrijven. “Geen ruzies,” noteert ze. Met vastberadenheid voegt ze eraan toe: “meer chips.” Een glimlach verschijnt op mijn gezicht, terwijl haar woorden me diep raken.
Stappen naar herstel
Na het werk aan de drie huizen presenteren we alles aan haar ouders. Bij het huis van de minder leuke dingen leest ze voor: “Ruzie maakt mij verdrietig.” Haar woorden brengen een moment van stilte. Vader knikt langzaam. “Ruzie maakt mij ook verdrietig,” zegt hij zacht. Hij geeft Sara een aai over haar been.
Moeder knikt instemmend. “Het is goed dat we over de minder leuke dingen praten.” Het is ontroerend om te zien hoe de ouders op Sara reageren. Vader geeft haar een schouderklopje—een klein gebaar, maar er gebeurt iets moois. Een verbinding ontstaat, een kans om te helen. In dat moment voelt Sara zich gehoord en begrepen.
Een bijzonder moment
Het was een stap vooruit, niet alleen voor haar, maar voor het hele gezin. Achter gesloten deuren ligt de waarheid verborgen, maar, zonder schuldvraag, kan de waarheid naar boven komen en kan er een weg naar herstel worden gevonden.
Oh, en Sara had nog iets belangrijks te zeggen: ‘Ik wil dus graag meer chips in huis!’” We barsten allemaal in lachen uit.
Wat houd ik toch van mijn baan.
