Vol verwachting zit Rosita recht tegenover me op de bank. Ze frunnikt aan haar gouden oorring, terwijl ik de lijst dagelijkse routine uit mijn tas pak. ‘Ik hou niet zo van vragenlijsten’, zegt ze. Ze lacht haar spanning weg en als ik naar haar kijk zie ik haar twee gouden tanden in haar mond blinken. Ik stel haar gerust en leg haar uit wat ze kan verwachten. En dan starten we stapje voor stapje met het doornemen van de dag. Ondertussen is de tweejarige Sheila bij haar moeder op schoot gekropen. Nieuwsgierig kijkt ze me aan met haar grote bruine ogen.
Naar mate het gesprek vordert ontspant Rosita zichtbaar. Ze lijkt opgelucht te zijn dat ze de vragen goed kan beantwoorden. Inmiddels zijn we aangekomen bij het tussendoortje dat Sheila krijgt als Rosita in de ochtend een bakje koffie drinkt. Trots vertelt Rosita dat Sheila een rolletje fruittella krijgt. ‘Want daar zit fruit in’. Ik kijk naar Sheila die nog steeds bij haar moeder op schoot zit. Eén van de zorgen over dit meisje zijn haar overgewicht en rotte tandjes.
Nu, jaren later, weet ik nog dat ik daar met die lijst in mijn handen me opeens afvroeg wat ik deze moeder in vredesnaam aandeed. Misschien heel slecht, maar ik heb haar nooit verteld dat die fruittella eigenlijk niet zo’n heel goed idee was. Dat ze in plaats daarvan beter een appel, banaan of peer aan Sheila kon geven. Ik vond het zo misplaatst om haar trots in één keer de grond in te boren. En er waren zoveel andere zorgen in dit gezin, die meer prioriteit hadden.
Omdenken
In plaats daarvan ben ik met haar in gesprek gegaan over tandjes poetsen en lichaamsbeweging voor Sheila, die veel te vaak in de buggy zat, of als een pop bij Rosita op schoot, en maar weinig beweging kreeg. Daarnaast hebben we Sheila aangemeld voor de peuterspeelzaal, waar ze een aantal dagdelen per week mocht komen en kon spelen met andere kindjes in plaats van zich vastklampen aan Rosita. Een mooie bijkomstigheid; de peuterspeelzaal, die gevestigd was in een achterstandswijk, bood de kinderen fruit aan als tussendoortje. En ik heb de stiefzus van Rosita betrokken, die ze vertrouwde, toeliet en waar ze dingen van aannam zonder dat ze zich gekwetst hoefde te voelen.
Uiteindelijk creëerden we met elkaar een situatie die goed genoeg was voor de kinderen om op te groeien. In de daarop volgende jaren heb ik regelmatig teruggedacht aan Rosita als het gaat om ‘goed genoeg ouderschap’. In de jeugdbescherming is het belangrijk ook de ouder te zien, prioriteren, omdenken en beseffen dat er meerdere wegen zijn die naar Rome leiden. De jaren daarna heb ik regelmatig tijdens huisbezoeken gedacht: ‘Als er maar fruit in zit’.
En mocht je na het lezen van deze column afvragen hoe het werkelijk zit. Voor de nieuwsgierige lezer heb ik het toch maar even opgezocht: fruittella bevat maar liefst 3% fruitsap.
Over Jeugdbeschermer 2.0
Al ver voor de transitie ben ik gestart als jeugdbeschermer. In die tijd was de jeugdbescherming nog een gewaardeerd beroep. Op vacatures kwamen tientallen reacties binnen, dus je had geluk als je werd uitgekozen. Als startend jeugdbeschermer werd je geplaatst in een team met overwegend senioren die een goed vangnet vormden voor nieuwe collega’s. Inmiddels ziet de jeugdbescherming er anders uit. Het is een veel bekritiseerd beroep en de leegloop is fors. Dat maakt dat ik ongekende waardering heb voor de jeugdbeschermers die blijven. Om ons heen zien we de maatschappij steeds ingewikkelder worden. De complexiteit van problematieken neemt toe, ook in gezinnen. Dit maakt dat, hoe de jeugdbescherming er in de toekomst ook uit zal komen te zien, er altijd een vorm van regie en hulpverlening in het gedwongen kader nodig blijft om de meest kwetsbare kinderen te beschermen. Inmiddels sta ik verder van de uitvoering af, maar hoop ik door mijn schrijven de mooie en minder mooie kanten van het vak te laten zien door de ogen van de jeugdbeschermers.
Iedere maand deelt een van onze twee columnisten uit de jeugdbescherming wat zij meemaakt in een zelfgeschreven column. Ze licht haar visie toe op het wel en wee in haar werkveld. Op de hoogte blijven van nieuwe verhalen? Volg ons dan op LinkedIn!
