Begeleiding voor bewoners 'Haerenkwartier'

Op de hoek van een blok nieuwbouwwoningen zitten Jan (77) en Marijke (65) voor het raam. Ze wachten op hun bezoek, de auto hadden ze al zien aankomen. De deurbel wordt luid beantwoord door twee dolenthousiaste keffertjes. De woonkamer kon netter, maar dat heeft een reden, zegt Marijke. “Mijn moeder is recent overleden, we hebben haar huis leeggehaald, vandaar de rommel. Daarbij zitten we al jaren in een verhuistraject.Anderhalf jaar zaten we in een wisselwoning, nu wonen we hier. Van veel spullen weet ik niet of het weggegooid is, of nog ergens in een doos ligt. De eerste verhuizing hebben we zelf gedaan, terwijl ik hartritmestoornissen heb en mijn man een lekkende hartklep en COPD.”

“Bij elkaar krijg je dan veel op je bordje, hè?”, reageert begeleider Tjikke Veenema liefdevol. Sinds kort helpt zij als ambulant begeleider namens het Leger des Heils het echtpaar om zich op de nieuwe plek daadwerkelijk thuis te voelen, vooral door een luisterend oor te bieden. Marijke knikt. “Jan verzamelde oud papier voor de blindengeleidehonden, voor een andere stichting weer oud ijzer. Hij verzamelde voor iedereen, iedereen kon bij hem z’n spullen kwijt. We hadden dan ook een grote schuur en een nog grotere carport.”

“Wat je hier ziet, is ongeveer een derde”, zegt Jan vanuit z’n luie stoel. Z’n wollen sokken, onder de hondenharen, rusten op een voetensteun. Bretels spannen om de buik. Aan beide zijden van de woonkamer siert een Friese wandklok de muur, maar de klokken staan stil.

Marijke zucht. Het hondje op haar schoot geniet zichtbaar van het gestreel van haar baasje. “Mijn autisme maakt het allemaal nog wat moeilijker. We wisten niet hoe ons nieuwe huis er uit zou gaan zien. Eigenlijk voelt het alsof we meedoen aan het tv-programma Kopen Zonder Kijken. Gelukkig komt Tjikke wekelijks langs; soms is het héél prettig om even tegen iemand aan te praten en je verhaal kwijt te kunnen. En Harry en Peter, twee opruimcoaches van het Leger des Heils, helpen Jan met opruimen.” Jan: “Dat is super. Eerst overleggen we wat we gaan doen, en dan gaan we aan de bak. Het klikt, dat vind ik belangrijk. Zonder hen zou ik over een jaar nog bezig zijn.” Tjikke: “Het zijn aanpakkers, maar ook hulpverleners, hè?” Jan: “Enorme aanpakkers. Die container was in tweeënhalf uur leeg. Of ik ook met Tjikke praat? Ja, ik luister vooral. Ze leert me dat ik me rustig moet houden.”

Tjikke neemt ons mee verder de wijk in, naar de tussenwoning van Gijs (60). Hij koekeloert net in z’n meterkast omdat de stroom was uitgevallen. Z’n rechterarm kan hij vanwege een gebroken schouder nauwelijks bewegen. “Ik had meerdere verhuisdozen op een steekkarretje geladen, in de bovenste zat servies en glas. De boel begon te schuiven, ik dacht: oh no, no, no! Ik dook erachteraan en viel met m’n rechterkant vol op de straat.”

Tot zover de verklaring van de vele potjes met pijnstillers. Gijs schuift voorzichtig op de bank, mondkapje op de kin, “omdat m’n weerstand nog niet goed is”. Om hem heen losse stukken van gitaren, diverse versterkers, een platenspeler en een digitale piano die nog op z’n kant staat. Hier woont een muzikant. “Boven staan nog tien gitaren en basgitaren. Ik restaureer gitaren en versterkers en ik geef gitaarles. Allemaal gratis. Geld zegt me niks, een glimlach is voor mij veel belangrijker. Die muziekliefde is de schuld van m’n pleegouders. Ik moest mee naar de kerk; van de woorden begreep ik niks, maar het kerkkoor vond ik leuk!”

Gijs is genezen van kanker, en dat is niet alleen maar geluk. “Je moet beuken, niet bij de pakken neerzitten. Kijk, ik heb genoeg ellende meegemaakt.” Wijzend naar Tjikke: “Daar heb ik het met jou ook over gehad. Ik heb m’n ouders nooit gekend, ben mishandeld, seksueel misbruikt en heb in allerlei tehuizen gezeten. Maar dat is voor mij niet relevant. Ik focus me op de mooie dingen die ik heb meegemaakt. Die zijn er zeker, whoo! Het mooiste? Dat ik in het voorprogramma van Doe Maar heb gespeeld.”

“Toen ik nog in m’n oude huis woonde, besefte ik op een gegeven moment: ik ben alleen, m’n schouder is aan gort, die verhuizing ga ik niet redden. Ik heb geleerd dat ik in zulke situaties om hulp moet vragen, al vind ik dat heel lastig. Iemand van het Gebiedsteam heeft me toen aan Anneke van het Leger des Heils verbonden. Als gevoelsmens merk ik direct of het wel of niet goed voelt. Met Anneke voelde het meteen goed – met Tjikke trouwens ook, toppie. Ik kreeg begrip en ondersteuning, en ze maakte heel voortvarend een plan van aanpak.” Een zucht van opluchting. “Eindelijk kon ik m’n verhaal kwijt en zeggen waar ik mee zat, wat ik aan anderen niet durfde te vertellen. Dat gaf lucht.”

Tjikke: “En je bent nog een paar weken naar vrienden gevlucht vanwege het bouwlawaai, toch?” Gijs: “Zeker, volgende week ga ik weer. Ik heb geen familie die me kan helpen, alleen m’n dochter, maar vrouwen zet ik natuurlijk niet aan het werk. Anneke wilde me ook helpen, maar ik zei: no way!” Tjikke: “Dat is bij jou wel een dingetje, hè?” Gijs: “Ja, misschien doordat ik op een boerderij ben opgegroeid. Daar laten ze vrouwen geen zwaar werk doen. In m’n leven heb ik het altijd zelf opgelost. Véchten. Maar voor het Leger des Heils sta ik altijd open. Zoals Majoor Bosshardt in het leven stond, zó moet je met elkaar omgaan. Mensen zeiden weleens tegen mij: ‘Het Leger des Heils verkondigt alleen maar het geloof.’ Sodemieter op, man. Bij mij hangt ook een kruis, kijk maar. En ik bid, maar ik krijg nooit antwoord. Kan ik me ook goed voorstellen, want als miljarden mensen je elke dag aan de kop zeuren, logisch dat je daar gek van wordt.”