Acht, negen, tien, elf, twaalf. Uiteindelijk tel ik twaalf hoofden die één voor één oppoppen in de online vergadering. Gemeente, Politie, woonbegeleiders, behandelaar, Veilig Thuis, zorgkantoor, reclassering. Ik moet hier stiekem een beetje om grinniken. Terwijl wij ons verzamelen om ons met de handen in het haar op te winden over het gebrek aan goede oplossingen, zit Carola* nu waarschijnlijk nietsvermoedend in de gevangenis en vindt ze het allemaal wel even best. Eindelijk rust aan haar kop.
“Goede opkomst voor mevrouw zeg!”, gooi ik de groep in. Ik dénk te zien dat tenminste twee anderen de spot in deze verwelkoming wel doorhebben en mee grinniken. De rest vat het misschien gewoon op als een enthousiaste start van een overleg.
Neutralisatietechniek
Mijn gedachten dwalen ondertussen af naar cliënten die weleens puberaal tegen ons ageren dat ze delicten plegen “zodat wij tenminste nog werk hebben”. Ha! Dat is pas een neutralisatietechniek ten top! Voor jezelf uitleggen waarom je iets irritants doet om je eigen zelfbeeld te beschermen. Met het nemen van verantwoordelijkheid voor eigen daden, aangerichte schade of leed aan slachtoffers kan dit -vaak toch al broze- zelfbeeld namelijk heel makkelijk gaan wankelen. En dat is eng. Iets dat overigens elk mens, met of zonder strafblad, waarschijnlijk wel herkent bij zichzelf.
Versgemalen koffiebonen
Maar nu, tijdens dit grote ketenpartneroverleg, begrijp ik waar ze vandaan komen. En betrap ik mezelf er op dat ik begin te rekenen. Het mailverkeer vooraf, regelmatig zes keer een uurloon van uitvoerende zorg- en justitiemedewerkers, plus zes keer een uurloon van gemeenteambtenaren, het mailverkeer achteraf is…een hele hoop tijd en geld. Carola bezorgt ons nu inderdaad werk. Comfortabel vanuit onze eigen woningen, met een kop versgemalen koffiebonen. Terwijl zij op en aan in een cel of in een druk hostel verblijft. Dagelijks drugs gebruikt, regelmatig steelt, mensen slaat, messen op zak heeft. Maar zelf ook weleens geslagen en gebruikt wordt, waartegen ze maar weinig weerstand biedt, vanwege haar licht verstandelijke beperking en verslaving.
Niet in de klei
Wat is nou precies onze intentie met dit overleg? Enerzijds het helpen van mevrouw om een manier van leven te vinden die bij haar past. Anderzijds om te voorkomen dat andere mensen nog meer overlast ervaren van haar. Ik snap het. Maar gaat praten daarover met deze twaalf hoofden daadwerkelijk iets veranderen? Na alle eerdere overleggen en mislukte pogingen? Geen van ons kan een woning uit de hoed toveren. Geen van ons gaat bij Carola op bezoek nu ze voor de zoveelste keer in de cel zit en meestal snel vrij komt. Onze voeten staan nu vooral níet in de klei. We opperen het plan om haar te laten verhuizen naar een rustigere zorglocatie, waar hopelijk haar drugsgebruik en de confrontaties met anderen wat afnemen. Ook om meer afstand te creëren tussen haar en haar vriendje, met wie alle bullshit alleen maar toeneemt. Inclusief het elkáár slaan.
Op één knie
We gaan toch nog een poging wagen. Althans, de uitvoerende zorgmedewerkers gaan met hun voeten de klei in. Carola verschijnt kort daarop voor de rechter, samen met haar vriendje de medeverdachte. Na het aanhoren van hun straf gaat het vriendje, middenin de rechtszaal, op één knie. En ja hoor, hij vraagt Carola ter plekke ten huwelijk! Zij zegt ja. Bam, daar gaat ons plan, kansloos! Het blijft toch haar leven. Onze goede bedoelingen om haar voor zichzelf te laten kiezen hebben soms maar weinig invloed. Ik voorspel dat morgen de twaalf hoofden weer zullen oppoppen. Met opnieuw de handen volledig in het haar. Natuurlijk gunnen we haar rust, zonder bemoeienis van ons. Het liefst hebben we geen werk meer aan haar, omdat het niet meer nodig is. Maar geef toe, ze geeft er wel enorm veel kleur aan! Zodat wij de volgende vergadering weer enthousiast kunnen starten.
* Dit is een gefingeerde naam
Over Sofie
Soms omvat een werkdag zware stof om te verteren. Maar als ik met anderen praat over wat ik doe, hoor ik dat mijn dagen vaak ook kunnen klinken als komische cartoons. En dan ben ik dankbaar om onderdeel te zijn van de chaos, de verdrietige werkelijkheden, de felle discussies die soms nodig zijn om muren af te breken, en het lachen met collega’s om wat we allemaal meemaken. Als reclasseringswerker bij het Leger des Heils neem ik, wie het lezen wilt, graag mee in deze bijzondere belevingswereld. Weer eens wat anders dan een formeel geanalyseerd advies aan een rechtbank, ook fijn!
Iedere maand delen onze columnisten uit de reclassering wat zij meemaken in een zelfgeschreven column. Ze nemen je mee in hun dagelijkse werkzaamheden en schrijven op een eerlijke en creatieve manier over wat hen bezighoudt. Op de hoogte blijven van nieuwe verhalen? Volg ons dan op LinkedIn!
