Column reclassering Leger des Heils
Reclassering

Haat

Column van een reclasseringswerker

Het komt me geregeld tegemoet tijdens de agressie-regulatietrainingen die ik geef.
Haat.
Vertrokken gezichten. Verbeten monden. Wenkbrauwen in een V. Dikke groef boven de neus. Harde ogen.
Auw! Haat doet pijn. Ook als het niet tegen mij is gericht.

Anton: Ik haat alle mensen van justitie.
Hamza: Ik kan het niet aanzien als iemand zwak is, dan wil ik hem slaan.
Mateo: Hij verdient het niet om te leven.
Ron: Ik heb een bloedhekel aan mensen.
Jayden: Natuurlijk mag ik zo’n viezerik klappen geven.
Brian: Begrip voor die ander? No fucking hell.
Danny: Mensen leren pas als ze pijn krijgen.
Maarten: Ik wil hem kapot maken.
Erik: Ja, dat voelt héérlijk.

Haat doet pijn. En het is gevaarlijk.
Het is de bedoeling dat ik hen vaardigheden leer: een rem op jezelf – diep ademhalen – afstand nemen – jezelf toespreken – denken aan de gevolgen – assertief reageren.

Wat zegt het

Maar eerst luister ik. En ik stel vragen.
‘Wat is dat eigenlijk: Haat. Agressie. Boosheid. Wanneer voel je dat? Wat zegt het?’
Het verrast ze vaak als we bespreken dat boosheid gaat over iets wat voor jou belangrijk is. Iets waar je behoefte aan hebt. En wat je niet krijgt. Of misschien nooit hebt gekregen.
Ja, dat is herkenbaar. Dat gevoel van

Niet gezien (ja, alleen m’n fouten worden gezien)
Niet gehoord
Geen waardering
Oordeel
Onterecht beschuldigd
Gekwetst
Gekleineerd
Machteloos
Onrecht
Oneerlijkheid
Wantrouwen
Verraden
Bedrogen

Vaak keer op keer. Opgestapeld. Vastgezet.
Auw. Dat doet ook pijn.
Hurt people hurt people. Soms schrijf ik dat maar gewoon op bord.
‘Wat denk jij erbij? En is dat ook wat je wil? Is dat hoe je wil zijn? Wie is de echte Erik?’
Het is ploegen en graven om bij die vragen te kunnen komen. Haat is een harde laag. Een muur. Een masker. 

Verhalen

Verhalen kunnen helpen.
Het verhaal van de twee wolven, over de strijd in ieder mens tussen goed en kwaad.
Wonderlijk genoeg wil bijna iedereen dat de goede wolf in hem zal winnen.
Dat is best een wonder. Maar ik geloof er in. En ik wakker het graag aan.
Dus gaan we, naast vaardigheden, op zoek naar voedsel voor die goede wolf.
Je kunt het helpende gedachten noemen.

Gelukkig zijn er mensen die die strijd ook kennen.
Die dragen voedsel aan. Wijze woorden die soms opeens door die harde laag heen breken.

Louis Paul Boon: De grootste strijd in het leven is de strijd om niet bitter te worden.
Tupac: Behind every sweet smile there is a bitter sadness that no one can ever see and feel.
Robin Williams: Everyone you meet, is fighting a battle you know nothing about. Be kind. Always.
Dalai Lama: Do not let the behavior of others destroy your inner peace.
Nelson Mandela: As I walked out the door toward my freedom, I knew that if I did not leave all the anger, hatred and bitterness behind, I would still be in prison.
Herman van Veen: Anne, de wereld is niet mooi. Maar jij kunt haar een beetje mooier kleuren.

Dan is het even stil. Een slik. Een knippering van de ogen. ‘Mag ik deze quote meenemen? Naar huis? Naar m’n cel?’
We nemen afscheid met een lach. Tot volgende week hè.
Daar gaat hij met zijn haat. Hopelijk is er een vleugje mildheid doorheen gekomen.