Herstel na verslaving

Marlons moeder Gonda herkende haar dochter niet meer nadat ze verslaafd raakte. Nu is hun band hechter dan ooit. ‘Het voelt weer als vanouds – alsof ik mijn dochter weer terug heb'

Ze glunderen als ze erover vertellen. Marlon (32) en haar moeder Gonda (62) hebben genoeg leuke herinneringen van toen Marlon nog een kind was, van het kijken naar Harry Potter tot samen boodschappen doen. Gonda: "En toen je drie was, kon ik al een kaartspelletje met je spelen". Marlon groeide op in Vaassen, een dorpje in de buurt van Apeldoorn. De band met haar moeder was destijds eigenlijk heel hecht, vertelt ze. "Ik kon altijd bij mijn moeder terecht." Maar vanaf haar vijftiende nam haar leven een andere wending. Wat begon met blowen en een eetstoornis in haar tienerjaren, werd vervolgens een verslaving aan harddrugs en drank.

Gonda: "Ik hoorde wel verhalen, maar ik geloofde het lange tijd niet. Marlon ontkende alles. Toen ik erachter kwam, werd ik zo verschrikkelijk boos dat ik niet meer met haar kon praten. Ik was kwaad op haar, maar óók op mezelf. Was ik maar wat wantrouwiger geweest." Ondertussen zag Gonda haar dochter voor haar ogen veranderen. "Ik heb ooit eens tussen neus en lippen door tegen een vriendin gezegd: Marlon zal niet oud worden. Dat dacht ik ook echt als ik zag hoe ze eraan toe was – ze was helemaal doorschijnend zo wat." Marlon knikt. "Toen zag ik dat niet, maar als ik nu foto’s terugzie, snap ik het helemaal." Er was een poosje zelfs geen contact. Nadat Marlon tijdelijk met haar vriendje bij haar moeder introk, liep dat uit de hand. Gonda kon niet anders dan haar uit huis zetten. Marlon: "Toen ging het licht uit bij mij – ik heb haar flink uitgescholden. Maar het is goed dat ze het heeft gedaan, want niemand verdient het om zo behandeld te worden. Zij ving me op omdat ik nergens terechtkan, en dan gedraag ik me zo."

Gonda: "Mijn advies aan moeders in vergelijkbare situaties is: durf los te laten, hoeveel pijn het ook doet. Als je je handen ervan aftrekt, komen ze vanzelf weer terug. Maar soms moeten mensen eerst heel diep zinken. Zolang ze maar weten dat er een reddingslijn is." Marlon is in totaal drie keer in behandeling geweest bij het Leger des Heils. "Hoe slecht het ook met me ging, ik wist altijd dat het weer goed zou komen. Er zou een punt komen waarop ik zou stoppen met gebruiken." Die ommekeer kwam in 2023. Marlon werd onverwachts zwanger. Maar na een echo bleek het kindje in de baarmoeder niet levensvatbaar te zijn. "Het was ontzettend zwaar – want ik wilde graag moeder worden. Door het kindje zag ik dat er veel meer was in het leven in het wat aankloten." Gonda: "Je videobelde met me om te vertellen dat je zwanger was. Ergens dacht ik: shit. Er is nu opeens een kindje in het spel – mijn kleinkind. Tegelijkertijd zag ik dat je er goed uit zag, dat je straalde. Ondanks dat het kindje uiteindelijk niet geboren is, heeft het jou wél in goede banen geleid." Marlon: "Inderdaad. Het voelt nu als een soort verraad als ik weer ga gebruiken. Het helpt me om scherp te blijven."

Gonda merkte dat er door de zwangerschap iets was veranderd in Marlon. Haar dochter had haar zelfverzekerdheid weer terug. "Haar haar was een stuk langer en ik kon zien dat ze niet meer gebruikte. Ze viel niet meer terug in dat zenuwachtige gedoe: dat praten met tachtig woorden in een zin, en het niet stil kunnen zitten." Sinds een jaar is de band flink hersteld, vertelt Gonda. "Het is weer zoals vanouds - ik heb mijn kind weer terug! Als ze bij ons thuiskomt ligt ze met haar benen languit op de bank, dat vind ik heerlijk." Marlon: "Ik was er onlangs een week, omdat de kozijnen in mijn huis vervangen werden. Dat zou hiervoor nóóit goed zijn gegaan. Maar de spanning is er niet meer. Ik hoef me niet meer te schamen – ik kan mijn moeder gewoon aankijken omdat ik niet stiekem dingen doe waarvan ik weet dat ze niet goed zijn."

Gonda draait zich naar Marlon toe en kijkt haar aan. "Ik ben echt héél trots op je dat het je lukt om niet meer te gebruiken. En nu geloof ik dat écht." Knipogend voegt ze eraan toe: "Nu hoop ik dat je nog een leuke vent vindt en een gezinnetje kunt stichten." Marlon glimlacht. "Ik zou een gezin heel leuk vinden, maar alles stap voor stap. Ik moet realistisch blijven. Eerst wil ik een goede baan vinden, en dan komt er misschien een hondje. Als er een man op mijn pad komt, zou dat leuk zijn. Maar ik wil alles rustig zelf doen, op eigen kracht".