Kinderen en tieners in de jeugdzorg hebben het niet makkelijk. Ze krijgen veel te maken met zorg die toch niet goed aansluit bij wat ze nodig hebben, worden dan overgeplaatst – al dan niet met een wachtlijst – en zitten tenslotte vaak veel te lang in het zorgsysteem. Daarom heeft het Leger des Heils een unieke samenwerking opgezet tussen jeugdbescherming (opgelegde hulp) en hulpverlening. Zodra de rechter een kind onder toezicht stelt en een jeugdbeschermer aan een gezin toewijst, starten we met de ‘interventie’ Kort & Krachtig.
Marchien Huisman is gedragswetenschapper bij Leger des Heils Jeugdbescherming en Reclassering en heeft inmiddels verschillende Kort & Krachtig-trajecten meegemaakt. Marchien: “We overleggen met meerdere jeugdbeschermers in een multidisciplinair overleg over wat een gezin nodig heeft. Als we erachter komen dat we nog geen goed zicht hebben op de thuissituatie, zijn we blij dat we Kort & Krachtig in kunnen zetten."
Geen lange wachtlijsten
"Het voordeel van deze interventie is namelijk dat er dan heel snel gestart wordt in een gezin. Zeker in deze tijd met lange wachtlijsten, die soms wel oplopen tot een jaar, is dat echt in het belang van het kind. Doordat de mensen van Kort & Krachtig zo intensief met het gezin en het netwerk samenwerken, krijg je in korte tijd een zeer goed beeld. Het probleem van het kind wordt echt in de context van de gezinsinteracties bekeken. Tot slot is het advies dat je van de coaches krijgt heel gedegen. Op deze manier krijgen het kind en het gezin zo snel mogelijk duidelijkheid over wat er nodig is, wat helpend is en hoe er toegewerkt kan worden naar verbetering van hun situatie.”
'Er is de afgelopen jaren veel over kinderen en jeugdigen gepraat, maar er komt nu gelukkig steeds meer aandacht voor het praten mét de jeugdigen'
Snel de juiste hulp
“Er was onlangs een situatie van een gezin met gescheiden ouders. De kinderen woonden vooral bij de vader en de moeder wilde de kinderen niet meer naar de vader terugbrengen. Door de Kort & Krachtig-interventie kwamen we er snel achter dat de beschuldigingen die zij aan het adres van de vader uitte, niet klopten. De kinderen wonen nu weer bij de vader en hebben een contactregeling met hun moeder, omdat het belangrijk is voor de ontwikkeling van kinderen dat ze met hun beide biologische ouders contact hebben en houden. Doordat Kort & Krachtig op zo’n korte termijn en zo intensief ingezet kon worden, konden de jeugdbeschermers snel de juiste lijn voor deze kinderen uitzetten.”
Van pilot naar interventie
Mirjam van Driel is senior gedragswetenschapper (orthopedagoog-generalist) en Kernteamlid Specialisatienetwerk Jeugd. Ze heeft meegewerkt aan de methodiek van Kort & Krachtig. Mirjam: "Als Leger des Heils maakten we ons, zeker in de coronatijd, zorgen om jeugdigen die bij ons binnenkwamen. Het werd nog urgenter om passende hulp te kunnen bieden. In de regio Noordoost van het Leger was een interventie ontwikkeld die hier goed op aansloot. De evaluatie van de pilot in Noordoost is meegenomen in de doorontwikkeling van de landelijke interventie Kort & Krachtig. Vanuit een intensief overleg tussen de Jeugdbescherming en de Welzijns- en Gezondheidszorg van het Leger is de huidige interventie vervolgens ontstaan.”
Kind is volwaardig gesprekspartner
“Het belangrijkste aspect van de methodiek is wat mij betreft het feit dat de jeugdige een eigen coach heeft. Er is de afgelopen jaren veel over kinderen en jeugdigen gepraat, maar er komt nu gelukkig steeds meer aandacht voor het praten mét de jeugdigen. Wij zien dat jeugdigen sneller hun verhaal doen bij een coach die er speciaal voor hen is. We zijn heel transparant in wat we doen met wat ze vertellen, en wat we bijvoorbeeld ook met hun ouders delen; we behandelen hen als volwaardig gesprekspartner. En dat werkt. Jeugdigen hebben vaak wel een mening over dingen, maar kunnen ondersteuning gebruiken bij het communiceren ervan.”
“Je kunt beter passende hulp inzetten na een Kort & Krachtig-interventie. Zo voorkomen we dat gezinnen van de ene hulpvorm naar de andere gaan en de bereidheid om aan hulp mee te werken verliezen. Het is dus intensief, maar daardoor ook efficiënt.”
