‘Mensen kunnen echt veranderen’

Bij 50|50, de reïntegratietak van het Leger des Heils, kunnen mensen die op afstand van de arbeidsmarkt zijn geraakt een vak leren en hun werkhouding ontwikkelen. Achtergrond doet er niet toe; iedereen is welkom.

Het is negen uur in de ochtend als de witte werkbus voorrijdt bij 50|50, het reïntegratiebedrijf van het Leger des Heils dat de facilitaire en technische dienst van de organisatie ondersteunt. Vandaag staat er een sloopklus in Zeewolde op het programma. Bij een opvanglocatie voor tienermoeders is een oude schuur afgebroken, maar nu moet de fundering er nog uit. Werk aan de winkel dus voor Aron, Amir en Didier, die zich voor vandaag hebben ingeroosterd. Ze gaan dit klusje onder leiding van werkbegeleider en ex-commando Clemens klaren. Clemens: ‘Mensen ontwikkelen hier zowel een vak als hun werkhouding. Het doel is dat ze op termijn kunnen uitstromen naar regulier werk.’

De deelnemers worden bij 50|50 aangemeld vanuit diverse locaties van het Leger des Heils, de gemeente Almere en de tbs-kliniek aldaar. Clemens vindt de jongens die daar vandaan komen het meest uitdagend. ‘In de kliniek krijgen ze veel training en therapie. Tbs’ers doen doorgaans heel erg hun best als ze hun eerste stapjes buiten mogen zetten. Het is jammer dat je dat niet in de krant leest. Ze hebben in hun jeugd meestal weinig liefde en aandacht gekregen. Na de commando’s raakte ik zelf ook een tijd van het padje, dus ik begrijp veel van hun gedrag. Ik ben een volgeling van Jezus Christus, vertel ze over Gods liefde en probeer dat zelf ook te geven. Het is prachtig om te zien hoe iemand die eerst heel afwachtend en afstandelijk was me nu elke werkdag een huggeeft als begroeting.’

Op de locatie zijn ook werkbegeleider Frans en vrijwilliger Jan aanwezig. Frans komt uit de bouwwereld en dat komt vandaag goed van pas. Omdat er druk op de ketel zit, moeten de werkbegeleiders zelf ook actief meewerken. Didier en Amir krijgen van Frans de opdracht een stapel oude tegels af te voeren. Zwijgend stapelen ze een knalgele kruiwagen vol, die overduidelijk zwaar is. ‘Lukt het’, vraagt Didier zachtjes aan Amir als die de wagen optilt. Het lukt en even later verdwijnt Amir met de kruiwagen achter de schutting waar de aanhanger staat. Clemens komt ondertussen met een winkelwagentje het terrein op lopen. Daar blijken ook aardig wat tegels in te passen en vijf minuten later rammelt Didier met de winkelkar achter Amir aan richting de aanhanger. Didier heeft twee rechterhanden en leert snel, aldus Clemens. ‘Recent heeft hij ook zijn heftruckrijbewijs gehaald, dus ik ben ervan overtuigd dat hij straks een baan kan vinden, mits hij zijn werkethiek weet vast te houden.’

In een hoek van de tuin gooit Aron z’n volle negentig kilo in de strijd om te helpen met de balk die Clemens er in z’n eentje niet uitkrijgt. De 34-jarige Aron zat vijf jaar in een tbs-kliniek, vertelt hij tijdens de pauze. Nu woont hij samen met een huisgenoot in een zogenoemde trainingswoning in afwachting van een eigen huis. Hij werkte een tijdje in de bouw, haalde z’n VCA-diploma, maar koos toch voor 50|50. In de bouw praatte hij niet over zijn tbs-verleden. ‘Daar schrikken mensen van. In de kliniek schrok ik zelf ook van bepaalde mensen. Ik ben heel anders dan zij dus het beeld klopt niet altijd. Maar ik geef ze wel gelijk hoor.’ Aron fitnest veel en houdt van tekenen. Vier dagen per week werkt hij bij 50|50, maar als het kon was hij er elke dag. ‘Het zijn goeie mensen hier, dat merk ik. Ze weten van mijn achtergrond maar veroordelen me niet. Ook maakt het niet uit dat ik een kleurtje heb. Voor mij is het belangrijk een daginvulling te hebben, van op de bank zitten wordt geen mens beter.’ Over de reden dat Aron tbs kreeg laat hij zich liever niet uit. Wel dat hij veel tegenslagen in zijn leven heeft gehad. Dat alles wil hij nu achter zich laten. ‘Dat kan, maar dan moet ik wel willen groeien als mens.’ Hij droomt van een gewoon huisje-boompje-beestje leven en werkt daar hard aan. ‘Toevallig dacht ik laatst aan kinderen krijgen. Ik zou een zo goed mogelijk mens aan de maatschappij willen afleveren, iemand met een goed hart.’

Als de cigarillo is opgerookt en de chocolademelk weggewerkt, gaan de mannen weer verder met het uit de grond wrikken van hardhouten funderingspalen. Ze worden bewaard voor later gebruik. ‘50|50 tech probeert zo veel mogelijk variatie in de klussen aan te bieden’, vertelt Clemens. ‘We halen bijvoorbeeld ook huizen leeg van overleden mensen, vaak hoarders. We vragen de jongens altijd eerst of ze nog spullen kunnen gebruiken en voeren de rest af. Daarna knappen we de woning op. Het is heel bevredigend om een huis weer strak geschilderd op te leveren. En voor de jongens is het fantastisch te zien dat ze verschil maken.’