Barry was ‘één van de beteren in de groothandel’. En nee, dan praten we niet over meubels of bananen. Tijdens zijn detentie ontmoette hij God, zo kan hij het gerust zeggen. Daarop besloot hij z’n oude luxeleven te verruilen voor een leven in dienst van anderen. Momenteel: straatjongeren in Lelystad. “Ik hoef niet belangrijk voor hen te zijn, als ze maar weten dat ze bij me terecht kunnen.”
Barry kookt nu tweewekelijks in Spot Lelystad. Spot is een broedplaats van het Leger des Heils en andere organisaties voor straatjongeren en jongeren die zich aan de rand van de samenleving bevinden. Deze plek is geen overbodige luxe, want het criminaliteitscijfer in Lelystad ligt hoger dan het landelijk gemiddelde. Werk aan de winkel dus, en daar is Barry onmisbaar bij. De grote professionele keuken met bar is zijn domein. Tijdens het gesprek houdt hij de huiskamer scherp in de gaten en groet hij iedereen die voorbijloopt. “Ik zie nu vooral de vaste koppies, maar zodra ik nieuwe mensen zie, probeer ik ze te binden door interesse te tonen."
Alles kwijt
“Ik ben erg sociaal, als crimineel was ik dat ook al. Ik was één van de beteren in de groothandel, regelde grote transporten. Er zat altijd wel een bedrijf tussen waardoor ik moeilijk te traceren was. Ik had een vrouw en een kind en er was geld genoeg, maar uiteindelijk ben ik alles kwijtgeraakt: relaties, spullen.” Een cynisch lachje. “Dat hoort bij langdurig vastzitten. Aanvankelijk blijven mensen je trouw, maar algauw gaan ze van je stelen. Handel, huizen, auto’s. Dat krijg je mee, binnen. Dan maak je een zwarte lijst voor de dag dat je vrijkomt, wie je gaat bezoeken.”
'Een pastoor zei: ‘Je moet stoppen met dealen.’ ‘Ik deal niet’, zei ik. ‘En’, vervolgde hij, ‘je moet stoppen met liegen tegen mij.’'
Bidden in de gevangenis
“De laatste twee jaar van mijn detentie zat ik tijdens het afscheid van een medegedetineerde naast een Poolse man. Hij was koorleider in een kerk en vroeg of hij mocht bidden voor het eten. Hij begon hardop te bidden en ik brak spontaan in vierhonderd stukjes. Geen idee hoe dat kwam, ik werd gewoon aangeraakt. Het resultaat was dat ik zei: 'Ik ga morgen met je mee, ik wil ook in dat koor.’ Daar ontmoette ik een pastoor die zei: ‘Je moet stoppen met dealen.’ ‘Ik deal niet’, zei ik. ‘En’, vervolgde hij, ‘je moet stoppen met liegen tegen mij.’ Diezelfde avond ben ik overal mee gestopt, alles in mij zei dat ik dat moest doen. Sindsdien voelde het drie dagen per week alsof ik in vrijheid leefde, precies de dagen dat ik met het koor bezig was.”
Vrijheid terug
“De dag dat ik vrijkwam, een jaar geleden, kwam ik bij de dag- en nachtopvang van het Leger des Heils terecht. Alle andere verblijfopties waren gelinkt aan m’n oude leven en ik had de pastoor beloofd de moeilijke weg te kiezen. Afgelopen augustus kreeg ik mijn eigen huis en daarmee kreeg ik mijn volledige vrijheid terug. Ik heb nog wel een ambulant begeleider, maar hij is meer een geloofsbroeder; ik kan mezelf goed redden.” Al netwerkend kwam Barry in aanraking met de jongerenhuiskamer van het Leger des Heils. Daar begon hij met koken. Terwijl hij dit vertelt, trekt een jonge meid zijn aandacht. “Wat is er, schat? Wanneer we gaan eten? Over een half uurtje. Heb je honger?” Even later: “Kinderen doen niks zonder reden. Ze komen meestal naar je toe omdat ze wat nodig hebben; eten, liefde, een luisterend oor. Dit meisje vraagt niet voor niets hoe laat we gaan eten, ze heeft waarschijnlijk thuis niet gegeten."
'Ik weet dat het op deze leeftijd fout kan gaan'
Nu heeft Barry rust gevonden, én een nieuw doel: anderen dienen. Het contact met jongeren gaat vanzelf, vertelt hij. "Ik weet dat het op deze leeftijd fout kan gaan, zonder ouders en structuur. Ik bied een luisterend oor en soms waarschuw ik voor gevaren. Een paar jongeren zitten er vandaag niet zo lekker bij, dus die spreek ik straks even aan.”