Lucien raakte verwikkeld in de wereld van drugssmokkel. Ternauwernood kon hij ontsnappen aan de druk van dealers, door zich semibewust te laten oppakken. Dankzij het woontrainingsprogramma Vast en Verder lacht het leven zonder drugs hem weer toe.
Lucien Boussousa (25) stapt zijn huis uit om me gastvrij te ontvangen. Samen lopen we een paar huizen verder, naar het kantoor van Vast en Verder. Daar wordt Lucien vrolijk begroet door zijn begeleiders, die ons voor het interview een lege kamer toewijzen. Lucien gaat zitten en wacht met een kauwgompje tussen de tanden ietwat gespannen af wat komen gaat. Normaliter werkt hij fulltime bij McDonald’s, maar nu heeft-ie vakantie. Alle rust dus om terug te blikken op zijn roerige leven.
Goed opgevangen
Bij Vast en Verder heeft Lucien het goed, begint hij. “Nadat ik in 2020 psychotisch raakte – door cannabis – hebben ze me goed ondersteund. Ze gaven me een kans, ook al dacht ik daar geen recht op te hebben. Hoe zo’n psychose eruitziet? Ik zit dan in een totaal andere wereld; moeilijk te omschrijven, ik dénk dan heel anders. Helemaal weg gaat het niet, maar medicatie dempt het wel, waardoor ik ermee kan leven. Toen ik medicatie ging afbouwen, begon ik weer te blowen; ik stopte en begon wéér. Nu was ik bijna twee jaar clean, maar recent heb ik toch weer een kleine terugval gehad. Dat komt vooral door mijn omgeving; ik ken veel mensen, en op straat moet ik steeds nee zeggen, totdat ik een keer bezwijk.”
''Ik slikte bolletjes, dóóódeng''
Bolletjes
Lucien wordt geboren in Frans-Guyana en groeit op in Suriname en Curaçao. Als hij één jaar oud is, overlijdt zijn moeder. In 2003 overlijdt zijn vader, Lucien is dan zes. Op z’n zestiende komt hij naar Nederland, met zijn tante en stiefvader. Vanwege slaapproblemen maakt Lucien zijn mbo-opleiding Verkoop & Detailhandel niet af. “In 2015 woonde ik net in Nederland en kende de regels niet. Een vriendin kwam met het idee om geld te verdienen door drugs te smokkelen, ze zou mij erbij helpen. Ik slikte bolletjes, dóódeng. Halverwege de reis werd ik opgepakt, in Frankrijk. Achteraf vond ik de situatie verdacht, alsof het een set-up was: zij gaf mij een kleine hoeveelheid en liet me oppakken, zodat ze zelf met een grote hoeveelheid door kon lopen.”
Dakloos
Na zijn straf probeert Lucien z’n leven weer op te pakken, wat mondjesmaat lukt. “Ik verdiende nauwelijks geld en zou gaan trouwen, maar die relatie liep stuk; daardoor viel ik weer van het geloof af, terwijl ik het net probeerde op te pakken. Omdat ik niet meer naar de kerk ging en de regels aan m’n laars lapte, zetten mijn pleegouders me uit huis. Ik raakte dakloos, moest met mannen daten om een slaapplek te hebben. Ik heb in die periode onder druk van dealers nog een paar keer drugs gesmokkeld, maar ik kreeg vaak veel minder geld dan werd beloofd.”
''Inmiddels zijn mijn pleegouders trots''
Laatste deal
Op een dag besluit Lucien nog één laatste deal te doen. Hij is klaar met het leven onder druk en hoopt na deze laatste keer van lastige dealers af te zijn. Hij zou vijftienhonderd euro krijgen voor een tripje via Frankrijk naar Suriname, maar wordt opgepakt. “Eigenlijk was ik daar blij om. Ik voelde me ziek omdat ik dat weekend MDMA had gedaan. Ik had cocaïne in een sok gedaan en die in m’n broek gestopt. Ik dacht: prima als ik gepakt word. Ik had alleen een rugtas bij me – veel te verdacht voor zo’n lange reis, maar ik had schijt aan alles. Toen ik naar een kamertje werd gebracht, gaf ik ze niet eens de kans me te fouilleren; ik haalde alles direct uit m’n broek en legde het op tafel. Ik kreeg achttien maanden gevangenisstraf, waar ze zeven maanden vanaf haalden omdat ik naar een psychiater ging. Omdat ik na mijn celstraf nergens terechtkon, vingen m’n pleegouders me weer op. Inmiddels hebben we goed contact, ze zijn trots.”
Wc delen
Nu Lucien klaar is met drugs, heeft hij relatieve rust gevonden. Alleen zit het hem nog dwars dat ‘ie weer wiet en sigaretten rookt, want daar was hij net mee gestopt. Zijn huisje geeft hem de stabiliteit waar hij naar snakt. “De begeleiders hier hebben me goed geholpen. Ze praten met me en we doen leuke dingen, zoals samen Netflix kijken of mijn haar vlechten. En ze ondersteunen me tijdens gesprekken met de psychiater.” “Je hebt drie fases: in de eerste twee fases eet je samen, in de derde fase – waar ik in zit – krijg je weekgeld en moet je zelf koken.” Lucien kijkt er nog niet bepaald naar uit om Vast en Verder achter zich te laten. “Ik zit te stressen hoe dat gaat zijn, man. Straks moet ik mijn wc met iemand delen, en je weet niet hoe hygiënisch diegene is.”
In je waarde laten
Vanwege zijn fulltimebaan heeft Lucien niet veel vrije tijd, maar in de schaarse uurtjes danst en zingt hij graag. “Ik zong ook in de kerk, maar daar kom ik niet meer. M’n geaardheid zit me in de weg. Ik voel me daar niet geaccepteerd. Gelukkig laten ze me hier, bij Vast en Verder, in m’n waarde. Voordat ik hier kwam, ging ik stressen; misschien zouden bewoners me wel mishandelen. Maar iedereen heeft me altijd goed behandeld.” Verder vindt Lucien het maar een ingewikkeld onderwerp om over te praten. Een beetje eenzaam is hij wel, geeft hij schoorvoetend toe. Het is even stil. Dan: “Weet je wat het probleem is: ik wil best nieuwe mensen leren kennen, maar iedereen met wie ik een klik heb, rookt. Zo kom ik steeds in verleiding, dus houd ik ze maar op afstand.”
