In 2030 zijn er in Nederland geen mensen meer dakloos. Aan dat doel heeft de overheid zich gecommitteerd met het Nationaal Actieplan Dakloosheid. Maar terwijl de deadline dichterbij komt, is er nog steeds geen echte oplossing. En ondertussen neemt het aantal dak- en thuisloze mensen alleen maar toe. Dat het ingewikkeld is om voldoende woonplekken te creëren is een feit maar het kán wel! Dat is de conclusie van het Ronde Tafel gesprek, georganiseerd door Aedes en het Leger des Heils.
In een Utrechtse buurthuiskamer van het Leger des Heils kwamen dinsdag 9 april bestuurders van het Leger des Heils en Aedes en woningcorporaties, wethouders, zorgdirecteuren en het ministerie van VWS en ministerie van BZK bij elkaar. Samen dachten zij na over oplossingen die het mogelijk maken dat dak- en thuisloze mensen eerder een passende woonplek krijgen. Aangemoedigd door verhalen van ervaringsdeskundigen, werd er in verschillende groepen gekeken naar veel voorkomende, praktische casussen.
Ervaringsdeskundige Augus en beleidsmedewerker met ervaringskennis Stephanie-Joy deelden allebei hun verhaal. Beide zijn dakloos geweest, en weten hoe het is om geen eigen woonplek te hebben. Zij hebben persoonlijk het effect dat dit heeft op iemand, en de rust en zekerheid die het geeft als je wél weer een eigen plek hebt, ervaren.
Durf en lef
Er zijn bestuurders nodig met durf en lef. Het is een van de conclusies die werd getrokken door de deelnemers van het gesprek. Het realiseren van goede huisvesting voor mensen die dak- of thuisloos zijn kost tijd, moeite en geld, maar onder de streep is dat het waard. Als alle partijen de schouders eronder zetten, is het nog steeds mogelijk om voor iedereen een passende woonplek te creëren.
Praktische oplossingen
De sfeer aan de tafels was goed. De betrokken bestuurders en ambtenaren zien de urgentie van het probleem en denken na over praktische oplossingen. Er werd gesproken over het tijdelijk niet toepassen van de kostendelersnorm, het toestaan van woningdelen en het niet handhaven van de parkeernota als er panden worden omgebouwd. Ook zou het goed zijn als zorgaanbieder, gemeente en woningcorporatie in een eerder stadium bij elkaar komen.
Een van de belangrijke uitkomsten is dat er anders moet worden gekeken naar de businesscase. De kosten voor het realiseren van woonplekken voor dak- en thuisloze mensen lijken misschien wel hoog – soms zelfs onrendabel – maar de winst die er mee wordt geboekt is vaak veel groter. Zo zijn de kosten voor opvang en zorg vele malen hoger dan het aanbieden van een passende woonplek, zeker op de lange termijn.
Samenleving
Maar misschien nog wel belangrijker: het sentiment in de samenleving moet veranderen. Als het gaat over dak- en thuisloze mensen, denken mensen meteen aan een ‘moeilijke doelgroep’ of ‘overlastgevers’, maar deze mensen zijn ook iemands broer, zus, vader, moeder, zoon of dochter. En zij verdienen een eigen plek.
Ja, maar
Het positieve resultaat van de Ronde Tafel is duidelijk: 0 daklozen in 2030 is absoluut mogelijk als we er met elkaar prioriteit van maken. En juist daar zit ook de bottleneck, want zodra geconstateerd wordt dat het wel kan, als we massaal inzetten op het huisvesten van deze doelgroep, komen ook de ‘ja, maars’ op tafel. De grote uitdaging voor de overheid, relevante stakeholders en de samenleving is nu: hoe zorgen we ervoor dat die ‘ja, maars’ van tafel gaan en we deze kwetsbare mensen een thuis en een toekomst geven.
