Van nood naar ‘normaal’

Het is vandaag een jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. Er kwam een grote vluchtelingenstroom op gang. In de regio Noordwest worden nu zo'n 1500 Oekraïense vluchtelingen opgevangen. Bijna een kwart van de Oekraïners woont bij gasthuishoudens. De meerderheid woont in gemeentelijke opvanglocaties. Deze locaties zaten na de eerste weken van de oorlog al snel op hun maximale opvangcapaciteit. In deze gemeentelijke opvanglocaties wordt de begeleiding geregeld door het Leger des Heils.

In totaal werken er tussen de 150 en 200 mensen bij de gemeentelijke opvang in de regio Noordwest. Ze zijn in dienst, ingehuurd of werken via de flexpool. Van al deze medewerkers op de opvanglocaties zijn bijna 100 medewerkers van het Leger des Heils W&G regio Noordwest, met daarnaast nog ondersteuning van medewerkers op het gebied van HR en Communicatie. De beveiligers op de locaties worden ingehuurd door Leger des Heils of door de gemeente. Op de locaties wordt ook gewerkt door Oekraïners, zowel door Oekraïners die al langer in Nederland wonen als door vluchtelingen. Zij werken dan alleen niet op de locatie waar ze zelf verblijven.

In het algemeen zijn de bewoners ondernemend. Ze willen graag werken en staan ook open om de Nederlandse taal te leren. Ze worden door de begeleiders gestimuleerd om zoveel mogelijk deel te nemen aan de maatschappij, het leven buiten de opvang.  Er wordt gezorgd voor 'bed, bad en brood'. Verder is zelfredzaamheid belangrijk. De meesten weten goed de weg te vinden naar de supermarkt, sport, studie en andere activiteiten. Daar waar ze op de locatie zelf kunnen koken, doen ze dat. Met praktische vragen over inkomen, papierwerk en toegang tot de zorg worden ze geholpen door de begeleiders. Een belangrijk deel van de bewoners heeft een baan. Waar ze wel vaak tegenaan lopen is dat hun diploma's hier niet geldig zijn. Ze kunnen vaak niet hetzelfde beroep uit oefenen als in hun eigen land. De kinderen zitten veelal op scholen die speciaal opgezet zijn voor Oekraïense kinderen.

De vluchtelingen hebben veel zorgen over het thuisfront, over familieleden en vrienden die nog in Oekraïne verblijven. Maar tegelijk proberen de meeste bewoners om hier iets van hun leven te maken, voor zo lang als ze hier zijn.

De opvang van de Oekraïense vluchtelingen is gestart als crisisorganisatie. Sommige gemeenten ontwikkelen inmiddels een meerjaren plan voor de opvang van Oekraïners. Het Leger des Heils denkt mee. Hieronder leest u een overzicht over de opvanglocaties, waarbij het Leger des Heils in opdracht van een aantal gemeenten in de regio Noordwest betrokken is.

Er vinden gesprekken plaats met de gemeente over de opvang op de twee huidige cruiseschepen. In onderstaand filmpje kunt u een kijkje nemen op het schip Alessia.

In december '22 is de opvang op locatie Sonneborn tegenover de boten opgeheven door de gemeente Haarlem. Er waren onder meer aanhoudende problemen met het warm krijgen van de locatie. Ondertussen is de locatie aan de Meester Lottelaan in gebruik genomen. Ook hier regelt Leger des Heils de begeleiding. Het is een voormalig kantoorpand dat na verbouwing voorzien is van kamers, gemeenschappelijke ruimtes en keukens. Verder zijn er in Haarlem twee kleinere locaties met: de Apostolische Kerk en de Moeder van de Verlosserkerk. Op elk van deze locaties verblijven ongeveer 10 personen.

De opvanglocatie in het voormalige Koninklijk Conservatorium verhuist naar het voormalig kantoor van Sociale Zaken. Leger des Heils W&G regio Noordwest heeft vanuit de gemeente Den Haag opnieuw de opdracht gekregen om de organisatie van de opvang op zich te nemen. De locatie zal voor onbepaalde tijd in gebruik blijven en de opvang eindigt afhankelijk van het verloop van de situatie in Oekraïne. Het bewonersaantal ligt gemiddeld rond de 200. Een deel van het voormalig SoZa is opvanglocatie geworden. Bijna alle verdiepingen hebben een kleine, gedeelde woonkamer met tafel, stoelen, gedeelde vriezer en wat speelgoed. Verder is er een balkon waar iedereen gebruik van mag maken. Er is een aantal keukens dat gedeeld wordt met meerdere verdiepingen. Ook in Den Haag: locatie Schildershoek. Hier verblijven rond de 235 bewoners. Ook hier wordt gewerkt met multiculturele teams waarvan ook Oekraïners deel uitmaken.

Sinds de zomer ’22 is de opvanglocatie Overgoo gestart in Leidschendam, op verzoek van de gemeente Leidschendam-Voorburg. Dit nadat zij van de gemeente Den Haag hadden gehoord over de rol van het Leger des Heils bij de twee opvanglocaties in Den Haag. De etages worden inmiddels bewoond door Oekraïense vluchtelingen, waarbij gezinnen en familie zijn geplaatst. Er wonen rond de 200 mensen.

In Zaandam gaan de opvangschepen weg. Saendenborg wordt de nieuwe locatie, midden in de stad. Hier kunnen 450 mensen worden opgevangen. Daarnaast komen er aan de rand van de stad nog appartementencontainers waar men volledig zelfredzaam kan wonen.