Voor iedereen een plek in het stadion

Het is typisch iets waar de gemiddelde bezoeker van stadion Galgenwaard nooit bij stilstaat: wat ervoor nodig is om zo’n voetbaltempel schoon te houden. Terwijl op de grasmat duels van regionaal, nationaal of zelfs internationaal belang worden uitgespeeld, wordt er op de tribune gelachen, gehuild, gesprongen, gedronken en gegeten. Kai weet er alles van: “Soms zijn de stoeltjes na een wedstrijd zo vies, dan moet er eerst een hogedrukspuit overheen voordat wij komen.”

Wij, dat zijn Kai en een aantal andere deelnemers van het Leger des Heils en andere zorginstellingen, die wekelijks helpen bij het schoonmaken van de stoeltjes in het stadion van FC Utrecht. Als beloning voor hun hulp krijgen ze kaartjes voor thuiswedstrijden van de club. Kai wijst naar een zijde van het stadion waar met de kleuren van de stoeltjes ‘FC Utrecht’ wordt gespeld over de hele breedte. “Ik zit altijd daar, in het vak waar de H staat”, wijst hij.

Waarom hij dit doet? Deze dagbesteding is simpelweg een reden om uit bed te komen voor Kai en de andere deelnemers die dagbesteding doen bij 50|50 Clean. De mensen die het stadion schoonmaken kunnen dak- of thuisloos zijn, een licht verstandelijke beperking hebben, een verleden in detentie of complexe psychische en verslavingsproblemen. “We willen de drempel zo laag mogelijk maken om te komen”, vertelt Desney, medewerker facilitair bij FC Utrecht. “Voor deze groep geldt: alles wat ze doen is meegenomen. We stellen geen targets. Ons doel is dat iedereen op zijn eigen niveau kan meedoen in de samenleving en dat iedereen een plek heeft in het stadion.” Erika, werkbegeleider vanuit het Leger des Heils, vult aan: “Deze dagbesteding heeft als doel dat deelnemers een stapje verder komen in hun leven. Voor de meeste deelnemers gaat het erom dat je leert een dagritme op te bouwen. Samen kijken we dan ook naar de toekomst en wat er mogelijk is voor deze persoon. Soms is dat een baan in loondienst, maar het kan ook zijn: minderen in gebruik of rust en stabiliteit creëren in hun dagelijks leven. En het is natuurlijk heel mooi dat deelnemers het stadion in mogen en een kijkje kunnen nemen in het supportershome. Dat voedt hun voetbalhart.”

“We bieden allerlei mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een plek hier”, legt Desney van FC Utrecht uit. “Soms komen mensen alleen even kijken of een dagje meelopen. Als iemand twaalf jaar lang in de bijstand heeft gezeten, is diegene soms echt in een isolement geraakt. Een bezoek aan het stadion kan dan helpen om zo iemand weer te activeren. Het is dan al een hele prestatie om ergens om negen uur aanwezig te zijn.” Dat kan Kai wel beamen. “Ik heb nu, naast deze dinsdagochtenden in Galgenwaard, ook een baantje als conciërge op een school. Daar moet ik om half acht beginnen. Nou, dat was wel even wennen, hoor”, lacht hij.

Nadat Kai een paar jaar geleden binnen een maand zowel zijn thuis als zijn werk kwijtraakte, kwam zijn leven in een neerwaartse spiraal terecht. In de eerste maanden nadat hij thuisloos werd, besteedde hij bijna al zijn spaargeld aan slapen in een hostel. Daarna sliep hij een jaar lang in de maatschappelijke opvang. Overdag was hij veel buiten. “Binnen mocht je niks en als je telefoneerde, zat iedereen erbij. Dus ging ik altijd naar buiten. Ik kende elk park, elk bankje uit mijn hoofd. Het was echt de dagen doorkomen – buiten zitten, bier drinken, pizza bestellen. Je voelt je onrustig, je slaapt weinig, eet slecht of niet.” Ondertussen stond Kai op de wachtlijst voor de studio waar hij nu woont. “In die tijd had ik geen reden om ’s avonds op tijd naar bed te gaan”, vertelt hij. Er was ’s morgens toch niemand die hem verwachtte.

Na een half jaar op de wachtlijst kreeg Kai het verlossende telefoontje: er was een studio vrijgekomen. “Toen heb ik heel snel mijn spullen gepakt, een busje volgeladen en ben ik daarheen gegaan”, lacht hij. In zijn eigen huis krijgt hij rust. “Je betaalt gewoon huur, net als iedereen. Je hebt je eigen douche, je eigen toilet, je kan visite ontvangen.” Vanuit die rust lukt het Kai ook weer om na te denken over werk en dagbesteding. “Toen ik er een maand woonde, ben ik gaan nadenken over hoe ik weer mee kon draaien in de maatschappij zoals ik dat wilde. Ik ben gaan rondvragen en zo kwam ik hier, bij FC Utrecht, terecht.” Nu ziet zijn leven er heel anders uit. “Je denkt nu van: nee, vanavond kan ik niks doen, want morgen moet ik weer op tijd in Galgenwaard zijn. Dan blijf je niet tot drie uur ’s nachts op, want de wekker gaat weer.”