Zin in het leven hebben en houden

Zo bestrijd je eenzaamheid

Eenzaamheid
Tekst: Geke van Wijnen

Wat is de zin van het leven? Misschien ben jij wel op een punt in je leven dat je je dit afvraagt. Je voelt je verloren of eenzaam. Misschien is iemand van wie je veel hield overleden, heb je een burn-out of ben je je baan verloren. Of misschien heb je een onbestemd gevoel van eenzaamheid zonder directe aanleiding. Hoe dan ook, op zoek gaan naar de zin van het leven, is een mooie manier om je beter te gaan voelen. Het leven samen delen en naar elkaar omkijken, geeft zin aan je bestaan.

Uit onderzoek blijkt dat er drie vormen van eenzaamheid bestaan waar je last van kunt hebben. Sociale eenzaamheid, emotionele eenzaamheid en existentiële eenzaamheid. Dit artikel gaat over existentiële eenzaamheid. Je hebt last van existentiële eenzaamheid als je het gevoel hebt ’ik doe er niet toe’. Je voelt je niet gekend en niet erkend in wie je bent. Het kan ook zijn dat je behoefte hebt om te praten over grote (levens)vragen, maar dat dit niet lukt.

Eenzaamheid bij jong en oud

Eenzaamheid komt voor in alle lagen van de samenleving. Tieners en twintigers zijn vaak op zoek naar wie ze zijn. Je kunt je verloren voelen in een wereld zo overvol met keuzes en mogelijkheden en met zoveel druk om te presteren. Je kunt je afvragen: wat heeft het allemaal voor zin? Als oudere kun je je eenzaam voelen na je pensioen. Misschien heb je het gevoel dat je je bestaansrecht verloren hebt. Wat voeg jij nu nog toe aan de maatschappij? Hoe nuttig ben je nog, nu je niet meer werkt?

Tips tegen eenzaamheid voor jongeren

Ben jij tiener of twintiger en voel je je soms eenzaam of verloren? Probeer dit eens.

  • Het is een cliché, maar: leg je telefoon weg. Doordat je bent opgegroeid met veel technologie, kun je een beetje verleerd zijn om contact te maken met de echte wereld. Zit je ergens te wachten of ben je in de trein onderweg? Mijmer eens een beetje, staar voor je uit of glimlach naar een ander. Je weet nooit wie je tegenkomt!
  • Ben je in gesprek met iemand? Kijk diegene aan. Luister, laat wat diegene zegt op je inwerken en geef antwoord. Wees aanwezig bij wat je op dat moment aan het doen bent. Je tijd is het kostbaarste wat je hebt. Die tijd aan iemand besteden, is een kleine daad van liefde. Zo geef je de ander de ervaring ’ik doe ertoe’.
  • Wees echt, authentiek. Durf jezelf te zijn. Pieker er niet over dat je iets of iemand anders moet zijn dan wie je bent. Als jij jezelf bent, geef je anderen ook de ruimte om zichzelf te zijn.

Op zoek naar een doel

Een kant-en-klaar antwoord op de vraag ‘Waarom besta ik?’ is er niet. De zoektocht naar een antwoord op die vraag is er al zolang de wereld bestaat. Het is de reden dat religies, filosofieën en levensbeschouwingen bestaan. Ook jij kunt op zoek gaan naar wat jou voldoening geeft. Je kunt door je dagelijkse bezigheden van betekenis zijn en het gevoel krijgen ’ik doe ertoe’. Maar het belangrijkst is eigenlijk: de ervaring hebben dat je ertoe doet om wie je bent. Niet om wat je hebt of wat je presteert. Het gevoel van ‘ik doe ertoe’, kun je ook aan anderen geven.

Tips tegen eenzaamheid voor volwassenen en ouderen

Voel jij je als volwassene of oudere verloren of eenzaam? Misschien heb je net een grote verandering meegemaakt in je leven. Je hebt bijvoorbeeld geen werk of geen partner (meer). Of misschien heb je wel alles wat je hartje begeert en voel je je toch verloren. Dit kun je doen:

  • Denk terug aan jezelf als tiener of twintiger. Wat deed je toen? Waar hield je van? Hoe dacht je dat je toekomst eruit zou zien? Pak eens een oude hobby op of verdiep je in het beroep waarvan je als kind dacht: dat wil ik worden!
  • Blijf bezig. Op de bank blijven zitten, helpt niet. Ga iets nieuws doen! Maak je nuttig, het zal je goeddoen.
  • Haal oude contacten weer aan. Een oud-collega, een oude schoolvriend(in), de neef die je al jaren niet meer gezien hebt. Stuur ze eens een appje of nog beter: bel ze op en spreek iets af om samen koffie te drinken!

Geef de ander de ervaring: ’ik doe ertoe’

Het leven zin en betekenis geven, lukt alleen in interactie met de ander. Kleine dingen kunnen hierin een groot verschil maken! Door iets kleins kun jij de ander het gevoel geven ‘ik doe ertoe’. Hieronder drie dingen die je kunt doen.

  1. Kijk iemand die je ontmoet in de ogen aan. Groet diegene. Erken de ander in wie diegene is.
  2. Geef de ander tijd. Als je bij iemand bent, wees dan ook echt aanwezig. Luister echt, ga niet ondertussen aan iets anders denken of op je telefoon kijken. 
  3. Wees jezelf. Als jij echt bent, kun je ook echt contact maken met de mensen om je heen. Dit geeft een gevoel van verbondenheid.

Drukt het gevoel van zinloosheid zwaar op jou? Je bent bij het Leger des Heils altijd welkom voor een goed gesprek. Loop eens binnen bij of neem contact op met een buurthuiskamer of korps in jouw buurt. Voel je je op dit moment zo slecht, dat je denkt aan zelfdoding? Dan kan een gesprek met een medewerker van 113 erg opluchten. Je kunt bellen naar 0800-0113 of chatten. Deze hulplijn is 24/7 open.