Wie we zijn Geschiedenis

Het Leger des Heils in Nederland

Op 8 mei 1887 organiseerde Govaars met enkele anderen de eerste Nederlandse samenkomst van het Leger des Heils. De ‘kerkdienst’ in de Amsterdamse Gerard Doustraat werd door de buitenwacht met argusogen bekeken. Het Leger trok zich namelijk weinig aan van de traditionele vormen van een kerkdienst.

De publieke opinie over het Leger des Heils kreeg in de strenge winter van 1890 een positieve wending. Als christenen voelden de Legermensen zich betrokken bij de honderden dak- en thuislozen die te lijden hadden onder de extreme kou. Ze openden de deuren voor hen en het maatschappelijk werk van het Leger was begonnen.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het Leger des Heils door de Duitsers verboden, omdat het als stichting Engels bezit zou zijn. Daarop besloten enkele leidinggevenden van het Leger de ‘Geloofsgemeenschap Het Leger des Heils‘ op te richten. Het Leger werd dus een kerk en dankzij de ‘Wet op de kerkgenootschappen’ van 10 september 1853, kon de organisatie haar werk voortzetten.

Na de oorlog groeide het Leger des Heils uit tot een organisatie met duizenden vaste medewerkers en vrijwilligers. Met een directe en energieke aanpak verlenen zij hulp aan mensen in onze samenleving die daar behoefte aan hebben, ongeacht hun religieuze achtergrond. Alcohol- en drugsverslaafden, dak- en thuislozen, prostituees en veel (andere) slachtoffers van uitsluiting… ondanks de economische welvaart is de nood in ons land nog altijd groot. Daar komt bij dat steeds minder mensen Jezus Christus kennen. De strijd van het Leger des Heils is nog lang niet gestreden.

1887 - Eerste samenkomst in Amsterdam

In de Gerard Doustraat in de volksbuurt De Pijp wordt op 8 mei 1887 de eerste evangelisatiebijeenkomst gehouden.
Deze staat onder leiding van de Engelse kapitein Tyler, die daarbij geassisteerd wordt door luitenant Gerrit Govaars en - als vrijwilligers - de heer en mevrouw Schoch.

1889 - Tegenstand

Niet iedereen is blij met de komst van de nieuwe evangelisatiebeweging. Het gebouw waar het Leger samenkomt,
wordt met stenen bekogeld, ruiten worden ingeslagen, leden van het Leger worden gemolesteerd. In Kampen zijn
er dagen achtereen ernstige ongeregeldheden, zodat de staat van beleg moet worden afgekondigd!

1890 – Begin maatschappelijk werk

De koudste winter sinds mensenheugenis brengt de grote verandering in de publieke opinie. Het Leger opent zijn
gebouw aan het Rapenburg voor mensen zonder onderdak, waar zij ook een ontbijt krijgen. In 1893 worden er in Nederland al bijna honderdduizend overnachtingen geregistreerd.

1894 - De zending

In november starten stafkapitein Brouwer en ensign van Emmerik met het zendingswerk vanuit ons land in het Javaanse plaatsje Poerworedjo. In 1909 sticht het Leger op Java - en daarna ook daarbuiten - leprakoloniën.
Daarna volgen andere koloniën, zoals Suriname en Curaçao.

1895 - Bezoek William Booth

Al meerdere malen had de stichter van het Leger des Heils ons land bezocht. In 1895 spreekt hij voor een gehoor van de rijkste en meest invloedrijke personen over zijn boek ‘In donker Engeland en de weg ter ontkoming’. In Lunteren wordt daarna een oude boerderij gekocht en een landkolonie gestart, die Groot Batelaar gaat heten.

1911 - Openluchtsamenkomsten

Het lukt het Leger des Heils om met moderne middelen mensen met het Evangelie te bereiken. In Utrecht
bijvoorbeeld vertoont de organisatie lichtbeelden op de Oude Gracht, waarbij naar schatting zo’n tienduizend
mensen aanwezig zijn. Zij kijken met grote belangstelling naar de uitnemende beelden op het doek. “’t Was in één
woord een indrukwekkende evangelische vertooning!”, aldus een bekend Nederlands weekblad in dat jaar.

1930 - Varend verkondigen

Op 18 juni 1930 wordt de ‘Febe’, een voormalig plezierjacht, als evangelisatieschip in gebruik genomen. Bemand
met ‘heilsmatrozen’ en met een tent en stoelen voor 250 personen aan boord, trekt het schip voortaan elke zomer door de Nederlandse binnenwateren. Vooral de Friese meren en de veenkoloniën worden regelmatig door de bemanning van de Febe bezocht.

1933 - Nieuwe opleidingsschool

De toenmalige commandant van het Leger des Heils in Nederland, Bouwe Vlas, wordt niet voor niets ‘Bouwe
de Bouwer’ genoemd. Hij zorgt ervoor dat op meerdere plaatsen nieuwe gebouwen komen. Op 20 januari 1933 wordt zijn grootste project, de William Booth kweekschool voor heilsofficieren in Amstelveen, door H.K.H. Prinses Juliana
geopend.

1940-1945 - Verboden

Tijdens de bezettingsjaren wordt het Leger des Heils, mede omdat het een van oorsprong Engelse organisatie
is, door de Duitsers verboden. De officieren mogen geen uniform meer dragen en er mogen geen openbare
samenkomsten meer gehouden worden. Toch gaat het Leger ondergronds door met zijn werk.

1948 - Start van het goodwillwerk

In de Amsterdamse binnenstad begint kapitein Alida Bosshardt met het goodwillwerk naar Engels voorbeeld.
Het moet een ‘supermarkt van dienstverlening’ worden. De verkondiging van het Evangelie en maatschappelijke
dienstverlening gaan hand in hand.

1953 - Hulp bij watersnoodramp

Het Leger des Heils is bij rampen altijd in de voorste linies te vinden. Dat is ook zo bij de watersnoodramp van
1 februari, waarbij 1.835 mensen het leven verloren. Ook bij treinrampen en grote branden is het Leger ter plekke
om helpers en slachtoffers bij te staan.

1965 - Prinses Beatrix op stap met Bosshardt

Nadat zij in 1959 de hoofdpersoon was in het televisieprogramma ‘Anders dan anderen’, is kapitein Bosshardt
een bekende Nederlander geworden. In 1965 mag zij H.K.H. Prinses Beatrix meenemen op haar Strijdkreetronde
in Amsterdamse kroegen. Prinses en kapitein gaan bij verschillende mensen op huisbezoek.

1987 - 100 jaar in Nederland

Met een groot feest in het Concertgebouw in Amsterdam, waar Hare Majesteit Koningin Beatrix eregast is, viert het
Leger des Heils zijn 100-jarig bestaan. Alom wordt waardering en respect uitgesproken voor het werk van de organisatie die zich al een eeuw lang in Woord en daad inzet voor de zwakkeren in de samenleving.

1988 - Nieuwe juridische vorm

Om efficiënter te kunnen werken, subsidiegelden en giften duidelijker te kunnen verantwoorden en het maatschappelijk werk verder te kunnen professionaliseren, kiest het Leger voor een nieuwe juridische vorm. Naast het Kerkgenootschap komen er verschillende Stichtingen, waarin bepaalde werkvormen worden ondergebracht. Het blijft één Leger! (Foto Ruud Tinga)

2003 - 50|50 Fashion

In samenwerking met De Bijenkorf en reclamebureau Only lanceert het Leger een nieuwe kledinglijn: met de hand gemaakt van gebruikte kleding en ander textiel dat door het Leger ingezameld is. De slogan ‘Together we’re
one’ onderstreept de gedachte achter de ontwerpen. Zo is er één shirt gemaakt van een Ajax- en Feyenoord-shirt.

2005 - Charitatief en commercieel

Met de overname van een commerciële kledinginzamelaar wordt het Leger des Heils de grootste inzamelaar van kleding in ons land. De organisatie gaat zich niet alleen met charitatieve, maar ook met commerciële kledinginzameling bezighouden. Al dit inzamelingswerk wordt nu verricht onder een nieuwe naam: Leger des Heils ReShare.

2012 – 125 jaar Leger des Heils in Nederland

Op tal van manieren en locaties wordt het jubileum gevierd. Hoogtepunt is de viering in de Westergasfabriek in Amsterdam, waarbij ook Hare Majesteit koningin Beatrix en Generaal Linda Bond aanwezig zijn.

Tweede wereldoorlog