Wonen Eerst
Wonen is een mensenrecht. Nederland kent echter tienduizenden mensen die geen dak boven hun hoofd hebben en zijn aangewezen op de maatschappelijke opvang. Deze mensen moeten zo snel mogelijk een eigen woonplek krijgen. Want op straat zijn ze alleen aan het overleven. Maar vanuit een eigen woning kunnen zij echt gaan werken aan hun herstel, waar nodig met ondersteuning van professionele begeleiding.
Herstel begint met een eigen (t)huis
Het idee van Wonen Eerst is dat mensen zo snel mogelijk een eigen plek krijgen die ze echt als thuis kunnen en mogen beschouwen. Waar ze zichzelf kunnen zijn en waar eventuele doorstroom niet door derden wordt opgelegd maar een resultaat is van eigen wensen en mogelijkheden. Bij Wonen Eerst is er scheiding van wonen en zorg. Met huur betalen mensen voor hun eigen huisvesting. Vanuit zorgmiddelen wordt de zorg betaald.
Het Leger des Heils ziet Wonen Eerst als leidend principe in de strijd tegen dakloosheid. Waar de maatschappelijke opvang weinig perspectief biedt, zorgt Wonen Eerst echt voor verandering in de beweging van opvang naar wonen. Housing First is als methodische aanpak een belangrijk onderdeel van Wonen Eerst. Dit betekent dat een eigen woning (of woonplek) het startpunt is op weg naar herstel.
Veelgestelde vragen
Natuurlijk kost het geld om dak- en thuisloze mensen een eigen woning aan te bieden. Maar uit onderzoek blijkt dat het op de lange termijn juist geld oplevert. Wanneer mensen vanuit de basis van een eigen thuis zorg ontvangen, is dat namelijk bewezen effectiever dan wanneer ze die hulp ontvangen vanuit een opvang. Uit een kosten-batenanalyse uit 2022 is gebleken dat elke geïnvesteerde euro in Wonen Eerst maatschappelijk tweeënhalve euro bespaart.
Dak- en thuisloze mensen vormen een relatief klein percentage van het totaal aantal woningzoekenden. Daarnaast is het de wettelijke plicht en taak van de overheid om mensen te huisvesten. Of dit nu gaat om dak- en thuisloze mensen, of om mensen met een andere situatie. Iedereen heeft recht op een huis.
In veel gevallen kun je stellen dat een eigen woonplek bijdraagt aan het herstel. Een eigen (t)huis geeft rust, zekerheid en een sterke basis om te werken aan herstel. Maar niet voor iedereen is een standaard woning de beste oplossing. Sommige mensen lopen bijvoorbeeld sneller het gevaar van sociaal isolement; die hebben meer begeleiding, bescherming of gezamenlijkheid nodig. Die hulp kunnen wij ook bieden.
Wonen Eerst is onze aanpak waarmee we er voor willen zorgen dat zo min mogelijk mensen in de maatschappelijk opvang hoeven te verblijven. Het realiseren van een eigen woonplek geven we prioriteit. Vanuit deze aanpak bieden we passende zorg. Denk hierbij aan:
- Een eigen woonplek met ambulante hulp (Housing First);
- Een eigen kamer op een locatie van het Leger des Heils met intensieve begeleiding (Beschermd Wonen);
- Binnen een wooncomplex wonen mensen met en zonder hulpvraag. Begeleiding en zorg is dichtbij (Gespikkeld wonen).
Mensen hoeven echter niet allemaal in een gewoon huis te wonen. Vormen van gemengd en gespikkeld wonen, woongroepen en aangepast wonen kan ook. En beschermde woonvormen en 24-uurs voorzieningen blijven nodig om mensen langere tijd bescherming, begeleiding en professionele hulp te bieden.
Daarnaast is alleen een woonplek niet genoeg. Voldoende ambulante begeleiding is nodig om te voorkomen dat mensen terugvallen zodat mensen duurzaam kunnen participeren in de samenleving. Sterke en inclusieve buurten zijn daarbij onmisbaar. Samenleven doe je niet alleen.
Aanpak dakloosheid
Het kabinet wil in 2030 het aantal dak- en thuisloze mensen terug brengen naar nul. Wij staan achter die ambitie en zien Wonen Eerst als een goede oplossing. Lees hieronder onze officiële reactie op de plannen van het kabinet.